Nền kinh tế toàn cầu hiện đang trải qua một giai đoạn bất ổn chưa từng có, phần lớn do chính sách thuế quan của Mỹ gây ra. Kể từ khi ông Trump bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai của mình, những đe dọa về thuế quan mạnh tay đối với các quốc gia trên toàn thế giới đã khiến nền kinh tế toàn cầu rơi vào tình trạng bất ổn. Mục tiêu lớn nhất mà chính quyền ông Trump nhắm tới là Trung Quốc, cùng với các nước bị cho là trung chuyển hàng hóa Trung Quốc trước khi xuất khẩu sang Mỹ, với mức thuế quan được áp dụng khá cao.
Trước sức ép từ trong nước, ông Trump đã buộc phải hoãn áp thuế đối với hàng hóa Trung Quốc để tiến hành đàm phán tại Geneva. Tuy nhiên, sự bất ổn trong chính sách kinh tế của Mỹ đã khiến các nhà đầu tư không còn xem Mỹ là điểm đến an toàn. Dòng vốn đầu tư toàn cầu cũng đã trải qua những thay đổi đáng kể do chính sách thuế quan từ Mỹ và những xung đột địa chính trị trên toàn cầu.
Đối với Việt Nam, một quốc gia với nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào bên ngoài cả về vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và xuất khẩu, việc tìm kiếm các biện pháp ứng phó với những tác động tiêu cực từ bên ngoài là hết sức cần thiết. Mức thuế quan mà ông Trump tuyên bố đối với Việt Nam được xem là tương đối thuận lợi so với các nước châu Á khác, nhưng vẫn cần phải chờ đợi và chuẩn bị cho những rủi ro tiềm ẩn.
Các doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động loại bỏ những rủi ro, ngay cả khi phải chịu chi phí cao hơn. Chẳng hạn, để giảm thiểu rủi ro liên quan đến nguồn gốc xuất xứ, các doanh nghiệp trong ngành dệt may Việt Nam nên chủ động tìm kiếm nguồn nguyên liệu thay thế, mặc dù chi phí có thể cao hơn.
Tăng trưởng kinh tế toàn cầu có thể phải điều chỉnh lại theo hướng thu hẹp. Dự báo tăng trưởng GDP toàn cầu năm 2025 của OECD là 2,9% (so với mức 3,3% của năm 2024), và nhiều khả năng sẽ khó đạt được mục tiêu này. Nguy cơ nền kinh tế toàn cầu rơi vào suy thoái ngày càng tăng cao.
Trong bối cảnh này, việc Việt Nam và các quốc gia khác cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa và thích nghi để ứng phó với những biến động của kinh tế toàn cầu là rất quan trọng. Sự chuẩn bị và linh hoạt trong chính sách kinh tế sẽ giúp giảm thiểu tác động tiêu cực và tận dụng các cơ hội mới trong một thế giới ngày càng phức tạp và liên kết chặt chẽ.
OECD (Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế) đang theo dõi sát sao diễn biến kinh tế toàn cầu và đưa ra các dự báo cũng như khuyến nghị chính sách nhằm giúp các quốc gia vượt qua giai đoạn khó khăn này.
