Bộ Nội vụ đang tích cực xây dựng dự thảo nghị định liên quan đến tổ chức và hoạt động của thôn, tổ dân phố, cùng với đó là các chế độ, chính sách dành cho người hoạt động không chuyên trách. Thông tin này được Bộ Nội vụ cung cấp trong văn bản hướng dẫn nhằm giải quyết một số khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp tại Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk.
Trước đó, Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk đã chỉ ra thực tế rằng sau khi tiến hành sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã, một số thôn, khu phố không còn đáp ứng số hộ dân tối thiểu theo quy định do có sự điều chỉnh địa giới hành chính. Từ đó, Sở Nội vụ đề nghị Bộ Nội vụ hướng dẫn về trình tự, thủ tục xây dựng đề án nhằm ghép các cụm dân cư vào thôn, tổ dân phố hiện có.
Luật Tổ chức chính quyền địa phương hiện hành quy định rằng việc thành lập, tổ chức lại, giải thể, đặt tên, đổi tên thôn thuộc thẩm quyền của Hội đồng nhân dân (HĐND) cấp xã. Tuy nhiên, tính đến thời điểm hiện tại, Bộ Nội vụ vẫn chưa ban hành, sửa đổi, hoặc bổ sung các thông tư hướng dẫn cụ thể về tổ chức và hoạt động của thôn, tổ dân phố phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp.
Về vấn đề này, Bộ Nội vụ đã có Văn bản số 4168, trong đó hướng dẫn xác định loại hình tổ chức cộng đồng dân cư tại đơn vị hành chính cấp xã (mới), quy trình chuyển đổi từ thôn thành tổ dân phố hoặc ngược lại, cũng như việc đổi tên thôn, tổ dân phố nếu có trùng tên.
Ngoài ra, liên quan đến quá trình bầu cử trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố, Bộ Nội vụ cho biết hiện nay quy trình này được thực hiện theo Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở và Nghị định số 59/2023/NĐ-CP của Chính phủ. Những quy định này vẫn còn hiệu lực và được đánh giá là phù hợp với mô hình chính quyền hai cấp đang được triển khai.
Trước đó, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình đã ký ban hành Quyết định số 1581/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về kế hoạch tiếp tục hoàn thiện tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị và chuẩn bị Đại hội Đảng bộ các cấp. Theo kế hoạch này, Bộ Nội vụ được giao nhiệm vụ chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan để xác định lộ trình và hướng dẫn việc sắp xếp, tổ chức lại thôn, tổ dân phố theo hướng tinh gọn, tăng cường tính tự quản, nhằm phục vụ tốt hơn đời sống của cộng đồng dân cư.
Thông tin chi tiết về dự thảo nghị định có thể được tìm thấy trên trang web của Bộ Nội vụ hoặc các kênh thông tin chính thức khác.
