Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) vừa trình Thủ tướng Chính phủ một báo cáo và xin ý kiến về đề xuất xây dựng chung cư cao tầng để nuôi lợn, một ý tưởng đang thu hút sự quan tâm của nhiều người. Trong báo cáo của mình, Bộ NN&MT đã dẫn chứng một loạt các văn bản pháp lý hiện hành, trong đó có những quy định khuyến khích các cơ sở chăn nuôi áp dụng công nghệ cao và tiên tiến nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và bảo đảm an toàn sinh học cũng như bảo vệ môi trường.
Chăn nuôi lợn hiện là ngành chủ lực của Việt Nam, đóng góp khoảng 62-65% tổng sản lượng thịt hơi các loại. Tính đến năm 2024, sản lượng thịt lợn hơi xuất chuồng đã đạt gần 5,2 triệu tấn, chiếm 4,3% tổng sản lượng thịt lợn toàn cầu và đứng thứ 6 thế giới. Tuy nhiên, trong giai đoạn 2019-2020, ngành chăn nuôi lợn vẫn còn nhiều hạn chế, với tỷ trọng chăn nuôi nhỏ lẻ chiếm tỷ trọng lớn, các chỉ tiêu kinh tế và kỹ thuật còn thấp, chưa đáp ứng tốt các tiêu chuẩn về an toàn sinh học và kiểm soát dịch bệnh.
Sự kiện lớn nhất đã xảy ra khi dịch tả lợn châu Phi bùng phát, khiến cho hơn 9 triệu con lợn bị tiêu hủy, gây ra tổn thất kinh tế lên đến hơn 30.000 tỷ đồng. Vào tháng 4/2020, giá thịt lợn hơi xuất chuồng đã tăng lên mức kỷ lục 105.000 đồng/kg tại một số thời điểm, tác động trực tiếp lên chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong nước, khiến CPI tăng tới 6,73%.
Gần đây, hai doanh nghiệp là Công ty Cổ phần Nông nghiệp BAF Việt Nam và Công ty Cổ phần Xuân Thiện Thanh Hóa đã gửi văn bản đến Bộ NN&MT, xin ý kiến về việc triển khai mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng. Cụ thể, BAF Việt Nam đề xuất thực hiện dự án tổ hợp trại chăn nuôi lợn 6 tầng thông minh tại Tây Ninh, với quy mô sản xuất bao gồm 64.000 lợn nái sinh sản và 1,6 triệu lợn thương phẩm mỗi năm. Tổng mức đầu tư cho dự án này ước tính lên đến hơn 12.000 tỷ đồng.
Bộ NN&MT cho biết đã tiến hành nghiên cứu về mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng tại Trung Quốc, nơi đã có hơn 2.000 mô hình tương tự và gần 4.500 tòa nhà cao tầng nuôi lợn. Mô hình này tích hợp công nghệ hiện đại và chăn nuôi thông minh, bao gồm công nghệ AI, Blockchain, giám sát bằng cảm biến và thu thập hình ảnh, âm thanh của từng cá thể lợn theo thời gian thực. Những công nghệ này giúp phân tích và cảnh báo sớm dịch bệnh, từ đó nâng cao hiệu quả chăn nuôi.
Theo đánh giá của Bộ NN&MT, mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng có nhiều ưu điểm nổi trội so với phương pháp chăn nuôi truyền thống. Mô hình này giúp nâng cao mức độ an toàn sinh học và an toàn dịch bệnh thông qua hệ thống xử lý nước thải, chất thải và khí thải thông minh. Ngoài ra, mô hình còn giúp tiết kiệm diện tích đất và hạ tầng dùng chung, rút ngắn thời gian giải phóng mặt bằng và tăng hiệu quả sử dụng đất lên đến 4,3 lần. Đặc biệt, việc chăn nuôi theo mô hình này cũng giúp tiết kiệm nhân công, khi một người có thể giám sát tới 2.000 con lợn.
Với những lợi ích tiềm năng của mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng, Bộ NN&MT đang xin ý kiến của Thủ tướng và Phó Thủ tướng Chính phủ về việc cho phép triển khai mô hình này tại Việt Nam. Mục tiêu của đề xuất này là nhằm giải quyết các thách thức về an ninh lương thực, an toàn dịch bệnh và bảo vệ môi trường trong chăn nuôi lợn, hướng tới một ngành chăn nuôi lợn hiện đại, an toàn và bền vững.