Trong bối cảnh chuyển đổi số đang được toàn xã hội tích cực triển khai, vấn đề an ninh mạng và an toàn thông tin đã trở thành một yêu cầu cấp thiết. Mỗi cá nhân cần chủ động trang bị kiến thức và kỹ năng để tự bảo vệ mình khi sử dụng công nghệ thông tin và tham gia vào môi trường số.
Tại tỉnh Quảng Ninh, phong trào ‘Bình dân học vụ số’ đang được triển khai mạnh mẽ với mục tiêu giúp người dân, đặc biệt là những đối tượng ít có điều kiện tiếp cận công nghệ, có thể nắm bắt và làm chủ công nghệ số. Phong trào này đang được triển khai tại nhiều khu dân cư trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh, tạo thành một làn sóng thi đua sôi nổi trong cộng đồng.
Ở khu phố 2, phường Hồng Gai, các buổi học tại Nhà văn hóa vào những ngày cuối tuần đã thu hút nhiều người cao tuổi tham gia. Nội dung của các buổi học bao gồm giới thiệu các trang mạng xã hội chính thống để người dân tiếp nhận thông tin thời sự của chính quyền địa phương, khai thác các tiện ích trên ứng dụng VNeID, thanh toán không dùng tiền mặt, và cách sử dụng Googlemaps để định vị và chỉ đường. Đặc biệt, các buổi học còn giúp người dân cảnh giác và nhận biết để phòng ngừa các thủ đoạn lừa đảo và lôi kéo qua mạng của các đối tượng xấu.
Ông Lê Thanh Hà, Trưởng Ban Công tác Mặt trận khu phố 2, cho biết rằng chỉ qua vài buổi học, các thành viên tham gia đã không còn e ngại với việc sử dụng công nghệ, mà trở nên hăng hái, chủ động và tự tin. Việc học tập cần thời gian để có thể thuần thục, nhưng đây là tiền đề rất tốt để khu phố hướng tới mục tiêu xây dựng công dân số toàn diện, góp phần thúc đẩy chuyển đổi số mạnh mẽ trong cộng đồng và đảm bảo an toàn cho mọi người khi tham gia không gian mạng.
Trong kỷ nguyên số, thiếu hụt kiến thức công nghệ đồng nghĩa với việc bị gạt ra ngoài lề cuộc sống hiện đại, thậm chí rất dễ bị các đối tượng xấu lợi dụng và lừa đảo để trục lợi. Do đó, tỉnh Quảng Ninh đang tích cực triển khai phong trào ‘Bình dân học vụ số’ với mục đích, yêu cầu và giải pháp đặt ra khá toàn diện. Một trong 7 chỉ tiêu phấn đấu đến năm 2026 là 100% người dân trưởng thành có tri thức cơ bản về chuyển đổi số, sử dụng nền tảng và dịch vụ số thiết yếu, có khả năng bảo vệ thông tin cá nhân và an toàn dữ liệu trên môi trường số. 100% học sinh từ cấp tiểu học được trang bị kiến thức và kỹ năng số để học tập, có kỹ năng bảo đảm an toàn trong môi trường số.
Công an tỉnh Quảng Ninh được giao nhiệm vụ tăng cường bảo đảm an toàn và an ninh mạng, kịp thời phòng ngừa, phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật trên không gian mạng. Thực tế trong những năm qua, công tác tuyên truyền, phổ biến và nâng cao nhận thức về an toàn thông tin đã được tỉnh quan tâm chỉ đạo thực hiện. Đặc biệt, tỉnh đã triển khai Đề án ‘Tuyên truyền, nâng cao nhận thức và phổ biến kiến thức về an toàn thông tin giai đoạn 2021-2025’.
Mô hình ‘Sử dụng mạng xã hội an toàn cho học sinh, sinh viên’ đã được thí điểm từ tháng 9/2022 và dần được nhân rộng trong các nhà trường toàn tỉnh. Mô hình này giúp học sinh, sinh viên biết cách khai thác tối ưu không gian mạng cho công việc và học tập, đồng thời mở thêm những kênh tuyên truyền thông tin hữu ích và cảnh báo những thông tin sai trái.
Khi mỗi người dân được trang bị kiến thức để ứng xử văn minh khi truy cập và có ý thức chủ động cảnh giác trước các thông tin độc hại, thủ đoạn sai trái của các loại tội phạm, an toàn trên không gian mạng sẽ được củng cố. Lấy cảm hứng từ phong trào ‘Bình dân học vụ’ do Chủ tịch Hồ Chí Minh khởi xướng năm 1945, phong trào ‘Bình dân học vụ số’ hiện nay đang được triển khai với mục tiêu giúp người dân làm chủ công nghệ số và tham gia sâu hơn vào nền kinh tế số và xã hội số.
