Ở tỉnh Đắk Lắk, nhiều câu chuyện về việc hiến đất làm đường và hy sinh quyền lợi cá nhân vì lợi ích chung của đồng bào Mnông xã Liên Sơn Lắk đã lan tỏa những nghĩa cử và hành động đẹp. Ông Y Khim The, một cư dân dân tộc Mnông ở buôn Cuôr Tak, xã Liên Sơn Lắk, là một trong những người tiên phong trong việc hiến đất để mở đường. Gia đình ông đã tự nguyện hiến hơn một sào đất canh tác lúa để mở đường, với mong muốn có một con đường đẹp và thuận tiện cho việc đi lại và vận chuyển nông sản.

Ông Y Khim The chia sẻ rằng trong nhiều năm qua, người dân ở buôn Cuôr Tak đã phải di chuyển trên con đường đất, gặp nhiều khó khăn vào mùa mưa và mùa khô. Khi biết gia đình có đất nằm trong diện thu hồi giải phóng mặt bằng, ông đã đồng tình hiến đất để mở đường, giúp cho việc đi lại và sản xuất của người dân trở nên dễ dàng hơn.

Buôn Cuôr Tak có hơn 400 hộ dân, chủ yếu là dân tộc Mnông. Mặc dù còn nhiều khó khăn, nhưng khi có chủ trương mở đường, hầu hết bà con đã đồng thuận. Ông Y Dhăm Sruk, Phó trưởng buôn Cuôr Tak, cho biết rằng người dân buôn Cuôr Tak sống dựa vào nông nghiệp, và đất là tài sản và tư liệu sản xuất quan trọng. Tuy nhiên, với tinh thần vì lợi ích chung, người dân đã sẵn sàng hy sinh một phần quyền lợi cá nhân để tạo ra một con đường thuận tiện cho cả buôn và xã.

Dự án đường ven hồ Lắk có chiều dài hơn 3,5km, và cả buôn có 22 hộ thuộc diện thu hồi đất. Tuy nhiên, sau khi được tuyên truyền và vận động, hầu hết người dân đã đồng tình và ủng hộ. Chị H’Bé Kuan, dân tộc Mnông, buôn Bhôk, cũng là một trong những người hiến đất. Chị đã tự nguyện nhường khoảng một sào đất trồng lúa, hoa màu và cây lâu năm để làm đường.

Chị H’Bé nói rằng mặc dù đất canh tác rất quan trọng với gia đình mình, nhưng để có đường cho người dân cả buôn, cả xã cùng được hưởng lợi, chị sẵn lòng hy sinh một phần đất canh tác vì lợi ích chung. Việc làm này của chị không chỉ giúp cho việc đi lại và sản xuất của người dân trở nên dễ dàng hơn, mà còn góp phần đẩy nhanh quá trình xây dựng nông thôn mới tại địa phương.

Dự án đường giao thông ven hồ Lắk được UBND huyện Lắk phê duyệt chủ trương đầu tư tại Quyết định số 1391/QĐ-UBND, ngày 22/4/2024. Công trình này không chỉ thuận lợi cho việc đi lại và sản xuất, mà còn góp phần tạo điều kiện đưa các làng nghề truyền thống của người Mnông ven hồ Lắk trở thành những điểm đến thu hút du khách, như nghề làm gốm thủ công, dệt thổ cẩm, đan lát… Từ đó, tạo động lực phát triển du lịch cộng đồng, chuyển dịch cơ cấu ngành nghề, tạo công ăn việc làm, tăng nguồn thu nhập cho người dân địa phương, thúc đẩy phát triển kinh tế.

Cần Thơ, một thành phố sôi động ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long, không chỉ nổi tiếng với cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp mà còn là nơi có đông đồng bào Khmer sinh sống. Tại đây, các câu lạc bộ văn hóa – văn nghệ đang trở thành điểm sáng trong phong trào bảo tồn văn hóa Khmer Nam Bộ. Những câu lạc bộ này đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc Khmer, đồng thời mở ra hướng đi tiềm năng cho phát triển du lịch bền vững tại địa phương.

Trong một buổi sinh hoạt tại các câu lạc bộ văn hóa, văn nghệ và nghề quết cốm dẹp của xã Thuận Hòa, du khách có thể trải nghiệm sự sôi nổi và phong phú của văn hóa Khmer. Với âm thanh của dàn nhạc ngũ âm, trống Chhay-dăm, và giai điệu dân gian Khmer uyển chuyển, tiếng quết cốm dẹp… tạo nên một bức tranh sinh động và hấp dẫn. Không chỉ vậy, nhiều thành viên tham gia các câu lạc bộ văn hóa – văn nghệ bày tỏ rằng tham gia vào các hoạt động này giúp họ hiểu và yêu hơn văn hóa dân tộc mình, tự tin biểu diễn và kết nối với bạn bè gần xa.

Ông Lý Sim, chủ nhiệm một câu lạc bộ, chia sẻ rằng mục tiêu của họ không chỉ là biểu diễn phục vụ lễ hội, du khách gần xa mà còn mong muốn truyền nghề cho thế hệ trẻ, gìn giữ hồn cốt văn hóa dân tộc. Trước nguy cơ mai một của nhiều loại hình văn hóa truyền thống, Dự án “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch” đã được triển khai. Dự án này đã hỗ trợ thành lập nhiều câu lạc bộ văn hóa – văn nghệ, trình diễn trang phục truyền thống, nghề quết cốm dẹp của đồng bào Khmer tại xã Phú Tân (cũ, nay là xã Thuận Hòa), thu hút gần 30 thành viên.

Song song với bảo tồn và phát huy giá trị bản sắc văn hóa truyền thống dân tộc, ngành chức năng còn kết hợp phát triển du lịch cộng đồng. Các làng nghề như đan đát, cốm dẹp, nhạc ngũ âm được khuyến khích phát triển, vừa phục vụ du khách, vừa tạo thêm thu nhập cho người dân. Ông Lưu Thanh Hùng, Trưởng Đoàn Nghệ thuật Khmer, cho biết rằng Đoàn hỗ trợ, truyền dạy nghệ thuật cho các câu lạc bộ văn hóa – văn nghệ các xã, phường. Các câu lạc bộ này vừa góp phần bảo tồn bản sắc văn hóa Khmer, vừa là điểm nhấn thu hút du khách trong hành trình khám phá văn hóa Khmer Nam Bộ.

Thông qua các hoạt động này, không chỉ văn hóa Khmer được bảo tồn và phát huy mà còn góp phần thúc đẩy du lịch tại Cần Thơ phát triển. Du khách có thể tìm hiểu và trải nghiệm trực tiếp các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc Khmer, từ đó tạo ra những giá trị kinh tế và xã hội cho địa phương. Đây chính là hướng đi tích cực và bền vững cho việc bảo tồn và phát triển văn hóa trong thời đại hiện nay.

Như vậy, các câu lạc bộ văn hóa – văn nghệ tại Cần Thơ không chỉ là nơi bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc Khmer mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển du lịch cộng đồng. Qua đó, góp phần xây dựng một hình ảnh Cần Thơ không chỉ về cảnh quan thiên nhiên mà còn về bản sắc văn hóa đa dạng và phong phú.

Trong bối cảnh hiện nay, việc phát triển kinh tế gắn liền với trách nhiệm xã hội và bảo vệ thiên nhiên đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa kinh doanh của nhiều doanh nghiệp. Điều này không chỉ được thể hiện qua lời nói mà còn được các doanh nghiệp cụ thể hóa qua các hoạt động thực tế. Công ty CP Phát triển Tùng Lâm là một điển hình của mô hình kinh doanh bền vững này.

Trao đổi với Doanh Nhân, bà Nguyễn Thị Thu Hà – Phó Chủ tịch thường trực HĐQT Công ty CP Phát triển Tùng Lâm đã chia sẻ về cách mà những giá trị cốt lõi trong văn hóa kinh doanh đã được cụ thể hóa và dẫn dắt doanh nghiệp phát triển, tăng trưởng. Đặc biệt, trong giai đoạn vừa qua, công ty đã tiên phong đầu tư phát triển du lịch văn hóa tại vùng núi Yên Tử – một di sản văn hóa thế giới.

Việc đảm bảo tăng trưởng kinh tế du lịch đồng thời với bảo tồn những giá trị truyền thống tại một điểm đến nổi tiếng linh thiêng của cả nước quả thực là một sự cân đối và tính toán không dễ dàng với bất kỳ doanh nghiệp nào. Công ty CP Phát triển Tùng Lâm được tỉnh Quảng Ninh giao thực hiện dự án Trung tâm văn hóa Trúc Lâm ngay dưới chân núi Yên Tử. Dự án này không chỉ nhằm tiếp biến những giá trị văn hóa của vùng núi linh thiêng mà còn để phát huy các giá trị tinh thần của thiền phái Trúc Lâm cũng như tôn vinh Phật hoàng Trần Nhân Tông – một trong những niềm tự hào của dân tộc Việt Nam.

Trong quá trình thực hiện dự án, công ty đã kỳ công nghiên cứu và tìm kiếm nhiều đối tác, chuyên gia nước ngoài với mục tiêu vừa đảm bảo tăng trưởng kinh tế vừa bảo tồn, lan tỏa giá trị văn hóa truyền thống. Trung tâm văn hóa Trúc Lâm với Legacy Yên Tử – Mgallery và Làng Nương Yên Tử là công trình chứa đựng giá trị văn hóa đặc sắc vốn có của vùng núi Yên Tử.

Để phát triển du lịch xanh bền vững, sự hỗ trợ của chính quyền địa phương và sự đồng hành của cộng đồng là vô cùng quan trọng. Công ty đã lan tỏa giá trị cốt lõi trong văn hóa kinh doanh đến địa phương và cộng đồng. Doanh nghiệp không chỉ là một thành tố của điểm đến mà còn cần lan tỏa giá trị văn hóa kinh doanh ra cộng đồng.

Giá trị cốt lõi của văn hóa kinh doanh không phải là vô hình mà chính là yếu tố nội tại quan trọng ‘mở đường’, dẫn dắt doanh nghiệp tăng trưởng. Tiền thân của công ty CP Tùng Lâm là công ty xuất nhập khẩu Quảng Ninh – một doanh nghiệp nhà nước. Từ nhiều năm qua, trong tâm thức các thế hệ lãnh đạo doanh nghiệp luôn thống nhất sứ mệnh và quan điểm: phát triển kinh tế không chỉ quan tâm đến hiệu quả, lợi nhuận mà còn phải gắn liền với việc bảo tồn, phát huy các giá trị truyền thống, tôn trọng thiên nhiên và có trách nhiệm với môi trường.

Thông qua các hoạt động và dự án của mình, Công ty CP Phát triển Tùng Lâm đã thể hiện cam kết mạnh mẽ đối với việc phát triển bền vững, gắn kết chặt chẽ giữa tăng trưởng kinh tế và trách nhiệm xã hội. Điều này không chỉ góp phần vào sự phát triển của địa phương mà còn tôn vinh những giá trị văn hóa và tinh thần của dân tộc.

Với cách tiếp cận tiên phong và sáng tạo, Công ty CP Phát triển Tùng Lâm đã và đang khẳng định vị thế của mình như một doanh nghiệp dẫn đầu trong việc tích hợp văn hóa kinh doanh với trách nhiệm xã hội và bảo vệ môi trường. Qua đó, doanh nghiệp không chỉ đạt được mục tiêu tăng trưởng mà còn xây dựng được một hình ảnh tích cực và bền vững trong mắt công chúng và đối tác.

Ở Việt Nam, khu vực dân tộc thiểu số (DTTS) đang phải đối mặt với nhiều thách thức nghiêm trọng từ các yếu tố an ninh phi truyền thống. Trong số đó, biến đổi khí hậu đang gây ra những tác động tiêu cực đến môi trường sống và điều kiện kinh tế – xã hội của người dân tại đây. Tình hình dịch bệnh cũng đang trở thành một mối đe dọa đáng kể, không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn làm gián đoạn các hoạt động kinh tế và xã hội.

Ngoài ra, di cư tự do cũng là một vấn đề đáng quan tâm. Việc di cư không kiểm soát có thể dẫn đến nhiều hệ lụy, bao gồm cả việc gia tăng áp lực lên các dịch vụ công cộng và làm tăng nguy cơ xung đột giữa các cộng đồng dân tộc khác nhau. Bên cạnh đó, buôn bán người và tội phạm xuyên biên giới cũng đang trở thành những thách thức lớn, không chỉ đe dọa đến sự an toàn của người dân mà còn ảnh hưởng đến hình ảnh và uy tín của quốc gia.

Khủng bố, mặc dù không phải là một vấn đề phổ biến ở Việt Nam, nhưng cũng cần được chú ý và phòng ngừa. Những thách thức này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến an ninh quốc gia mà còn gây trở ngại cho quá trình phát triển bền vững ở khu vực DTTS. Do đó, việc xây dựng và thực hiện các chính sách đồng bộ, toàn diện là yêu cầu cấp thiết.

Các chính sách này cần được thiết kế dựa trên đặc thù của từng vùng, gắn với điều kiện kinh tế – xã hội, văn hóa và nhu cầu thực tế của người dân tại đó. Mục tiêu là bảo đảm an sinh xã hội, ổn định và phát triển bền vững, đồng thời tăng cường khả năng phòng thủ và ứng phó với các thách thức an ninh phi truyền thống. Chính phủ và các tổ chức quốc tế cần phối hợp chặt chẽ để hỗ trợ và triển khai các chương trình phát triển, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và đảm bảo an ninh cho cộng đồng dân tộc thiểu số ở Việt Nam.

Trước những thách thức này, Việt Nam cần tiếp tục tăng cường hợp tác quốc tế và tận dụng sự hỗ trợ từ các tổ chức quốc tế để nâng cao năng lực ứng phó với các thách thức an ninh phi truyền thống. Tham khảo kinh nghiệm từ các nước cũng như tăng cường đầu tư vào các chương trình phát triển bền vững ở khu vực DTTS là những bước đi quan trọng để Việt Nam có thể đạt được mục tiêu phát triển bền vững và đảm bảo an ninh cho tất cả người dân, trong đó có đồng bào dân tộc thiểu số.