Việc thu phí tham quan di tích lịch sử đang trở thành một vấn đề xã hội nóng hàng, với nhiều ý kiến trái chiều từ công chúng. Một bên ủng hộ việc thu phí như một giải pháp thiết yếu để bảo tồn và phát huy giá trị của các di tích lịch sử, trong khi một bên khác phản đối, cho rằng những di tích này là tài sản tinh thần chung của dân tộc, không thể bị lợi dụng hoặc đem ra mua bán.

Khu di tích Quốc gia đặc biệt Ngã ba Đồng Lộc, tọa lạc tại tỉnh Hà Tĩnh, là một ví dụ điển hình về thách thức trong việc quản lý và bảo tồn di tích lịch sử. Nằm cách khu vực dân cư chỉ 5 cây số, khu di tích này thường xuyên đón hàng chục nghìn lượt khách đến dâng hương tưởng niệm và tri ân các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh tại đây. Tuy nhiên, việc vận hành và duy trì hoạt động của khu di tích do Ban Quản lý thuộc Tỉnh đoàn Hà Tĩnh phụ trách đang gặp phải nhiều khó khăn do thiếu nguồn lực tài chính.

Một tấm vé tham quan di tích không chỉ đơn thuần là một khoản thu nhỏ, mà nó còn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy giá trị của di tích. Trên thế giới, việc thu phí tham quan tại nhiều quốc gia đã trở thành nguồn thu chính để duy trì hoạt động của các di sản văn hóa và lịch sử. Tuy nhiên, ở Việt Nam, việc thu phí thường vấp phải sự phản ứng từ dư luận, bởi nhiều người quan niệm rằng di tích lịch sử là tài sản chung của dân tộc, không nên bị lợi dụng để kiếm lợi nhuận.

Để việc thu phí tham quan di tích trở nên hợp lý và được xã hội chấp nhận, cần đảm bảo một số nguyên tắc cơ bản. Thứ nhất, mục đích thu phí cần được minh bạch, công khai, cùng với đó là việc công khai nguồn thu và cách sử dụng khoản tiền này cho các hoạt động bảo tồn và phát triển di tích. Điều này sẽ giúp tạo sự tin tưởng từ công chúng và giảm thiểu sự phản đối.

Thứ hai, cần có chính sách miễn, giảm phí linh hoạt và nhân văn đối với các đối tượng đặc biệt, chẳng hạn như cựu chiến binh, người có công với cách mạng, người khuyết tật, trẻ em, học sinh – sinh viên, cũng như cư dân địa phương. Điều này không chỉ đảm bảo tính nhân văn mà còn giúp khuyến khích giáo dục về lịch sử và giá trị di sản cho thế hệ trẻ.

Cuối cùng, cần có cái nhìn linh hoạt và thấu đáo trong việc quản lý và thu phí di tích. Tấm vé tham quan không nên trở thành rào cản ngăn cách giữa công chúng với di tích lịch sử, mà ngược lại, cần trở thành cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa ký ức và trách nhiệm gìn giữ di sản của thế hệ hôm nay dành cho tương lai. chỉ khi đạt được sự cân bằng và đồng thuận trong xã hội, việc thu phí tham quan di tích mới thực sự hiệu quả và bền vững.

Di tích Hòn Vọng Phu ở Thanh Hóa đang được bảo tồn và gia cố để tránh nguy cơ đổ sập. Theo thông tin từ Báo Lao Động, di tích quốc gia này đã nhiều lần bị ảnh hưởng bởi các tác động của thời tiết, đặc biệt là sét đánh, và hiện đứng trước nguy cơ đổ sập bất cứ lúc nào.

Sự cố gần nhất xảy ra vào ngày 15.6.2022, khi một khối đá lớn bị sạt lở do sét đánh. Sự việc này đã làm dấy lên mối quan ngại về sự an toàn và tính bền vững của di tích. Trước tình trạng đáng báo động này, Sở Văn hóa – Thể thao và Du lịch tỉnh Thanh Hóa đã tổ chức một hội thảo khoa học vào cuối năm 2023. Hội thảo này tập trung vào việc đánh giá hiện trạng và tìm kiếm các giải pháp bảo tồn di tích Hòn Vọng Phu một cách hiệu quả.

Tại hội thảo, các chuyên gia và nhà khoa học đã có những thảo luận sôi nổi và đưa ra các ý kiến đóng góp để lựa chọn giải pháp bảo tồn tối ưu cho di tích. Những ý kiến này không chỉ tập trung vào việc sửa chữa và gia cố cơ bản mà còn đề cập đến các giải pháp lâu dài để bảo vệ di tích trước các tác động của tự nhiên.

Trên cơ sở những kết quả từ hội thảo, UBND TP Thanh Hóa đã quyết định đầu tư hệ thống chống sét tại di tích Hòn Vọng Phu vào giữa năm 2024. Dự án này có tổng kinh phí lên đến hơn 800 triệu đồng, thể hiện cam kết của chính quyền địa phương trong việc bảo tồn và phát huy giá trị của di tích quốc gia này. Việc đầu tư hệ thống chống sét dự kiến sẽ giảm thiểu đáng kể rủi ro từ sét đánh, góp phần đảm bảo an toàn cho di tích và du khách khi đến thăm.

Việc bảo tồn di tích Hòn Vọng Phu không chỉ có ý nghĩa về mặt văn hóa và lịch sử mà còn đóng góp vào sự phát triển du lịch của tỉnh Thanh Hóa. Di tích này là một trong những điểm đến hấp dẫn, thu hút du khách với vẻ đẹp độc đáo và giá trị lịch sử lâu đời. Qua đó, chính quyền và nhân dân Thanh Hóa hy vọng sẽ tiếp tục bảo vệ và phát huy di sản quý giá này cho thế hệ tương lai.