Tình trạng tự ý truyền hoặc tiêm thuốc bổ tại nhà mà không có chỉ định của bác sĩ đang ngày càng phổ biến, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe, đặc biệt là đối với người có bệnh nền. Nhiều người cao tuổi, mắc các bệnh như đái tháo đường, tăng huyết áp, suy tim, vẫn tùy tiện sử dụng thuốc bổ, tiêm truyền tại nhà, dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng.

Bà B.T., ngụ tại phường Sài Gòn, TPHCM, là một ví dụ điển hình. Bà thường xuyên tiêm ‘thuốc bổ’ tại nhà, bao gồm vitamin và thuốc bổ não, mà không có chỉ định của bác sĩ. Trong khi đó, con gái của bà B.T. lo lắng vì mẹ mình mắc bệnh đái tháo đường lâu năm, tăng huyết áp, mỡ máu và tim mạch, việc dùng thuốc bừa bãi có thể làm bệnh thêm nặng.

Tương tự, bà P.T.M., 50 tuổi, ngụ tại TPHCM, vừa nhập viện cấp cứu do tự ý truyền một chai ‘nước trái cây’ để tăng cường miễn dịch. Kết quả là bà bị quá liều vitamin C và phải được xử trí bằng cách truyền dịch để thận tự đào thải.

Không ít trường hợp khác cũng gặp phải biến chứng do tự ý tiêm, truyền thuốc bổ tại nhà. Bà Đ.T.K.H., 75 tuổi, ngụ tỉnh Vĩnh Long, đã bị phù phổi cấp sau khi truyền nước và suýt mất mạng. Nguyên nhân là do bà có tiền sử bệnh đái tháo đường, tăng huyết áp, suy tim và đã tự ý truyền dịch.

Theo bác sĩ chuyên khoa2 Trương Quang Anh Vũ, Trưởng khoa Khám bệnh, Bệnh viện Thống Nhất, truyền dịch là thủ thuật phải được thực hiện ở cơ sở y tế, trừ trường hợp cấp cứu tại nhà. Việc tiêm, truyền thuốc cũng có tỉ lệ nhỏ bệnh nhân phản ứng thuốc bất lợi, phải được xử lý cấp cứu kịp thời tại cơ sở y tế.

Bác sĩ chuyên khoa1 Võ Thị Thu Hà, Khoa Nội tổng hợp, Bệnh viện Lê Văn Thịnh, khuyến cáo rằng tự ý mua vitamin, thuốc bổ về tiêm mà chưa tham vấn bác sĩ là không nên. Tất cả thuốc bổ đều có nguy cơ gây dị ứng, sốc phản vệ và không có thuốc và phương tiện để kịp thời cấp cứu cho bệnh nhân tại nhà. Đối với người cao tuổi, nếu có bệnh nền mà tùy tiện tiêm, truyền thuốc bổ còn gây nguy hiểm tính mạng.

Trường hợp nghiêm trọng của bệnh nhân mắc thủy đậu biến chứng nặng vừa được tiếp nhận và điều trị tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TPHCM. Bệnh nhân P., 50 tuổi, sống tại TPHCM, có sức khỏe ổn định và không có tiền sử bệnh nền. Ông P. cũng chưa từng tiêm chủng vắc-xin phòng thủy đậu. Sau khi xuất hiện các triệu chứng sốt cao, mệt mỏi, ăn uống kém và đau bụng nhẹ trong 4 ngày, tình trạng của ông P. nhanh chóng trở nặng khi xuất hiện bóng nước khắp người và cần hỗ trợ hô hấp.

Được chẩn đoán mắc thủy đậu và điều trị tại một bệnh viện địa phương, nhưng tình trạng của ông P. không cải thiện. Sau đó, ông được chuyển lên Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TPHCM với chẩn đoán thủy đậu biến chứng viêm phổi. Tại đây, ông P. được điều trị tích cực với các biện pháp can thiệp như thở máy và dùng thuốc đặc trị.

Đến nay, sau 10 ngày nằm phòng hồi sức tích cực, viện phí của ông P. đã lên đến gần 100 triệu đồng và dự kiến sẽ mất thêm khoảng 180 triệu đồng cho thời gian điều trị hơn 3 tuần. Tuy nhiên, tiên lượng phục hồi của bệnh nhân còn khá dè dặt.

Các bác sĩ Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TPHCM cảnh báo rằng nhiều người thường chủ quan với bệnh thủy đậu, nhưng thực tế đã có các trường hợp biến chứng nặng. Những đối tượng có cơ địa suy giảm miễn dịch, người già, bệnh nhân ung thư, thai phụ… có nguy cơ cao trở nặng khi mắc thủy đậu.

Bệnh thủy đậu lây nhiễm qua các bóng nước, từ lúc nổi lên đến lúc lặn đều có thể lây. Người dân cần đi khám sớm khi thấy sốt cao, phát ban, da nổi mẩn… để kịp thời phát hiện bệnh. Đặc biệt, không chủ quan khi còn trẻ và có sức khỏe mà không mua bảo hiểm y tế, vì khi diễn tiến nặng bệnh nhân sẽ mất rất nhiều tiền để điều trị.

Đã có trường hợp mắc thủy đậu diễn tiến nặng nề, suy đa cơ quan, phải nằm điều trị dài ngày, chạy ECMO ở Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TPHCM, khiến viện phí đội lên đến 300-400 triệu đồng, đẩy bệnh nhân và gia đình vào tình trạng khánh kiệt tài chính.

Khi chăm sóc người nhà mắc thủy đậu, người thân cần chú ý vệ sinh mũi họng, thay quần áo, rửa tay kỹ, bảo hộ cẩn thận để tránh lây nhiễm bệnh.