Trong bối cảnh hàng giả, hàng nhái đang tràn lan trên thị trường, việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm đã trở thành một công cụ quan trọng để bảo vệ người tiêu dùng, duy trì uy tín cho doanh nghiệp và tăng cường hiệu lực quản lý của Nhà nước. Một giải pháp quan trọng để giải quyết vấn đề này là sớm xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về nguồn gốc và chất lượng sản phẩm, hàng hóa.

Công nghệ đang đóng vai trò quan trọng trong việc giúp người tiêu dùng truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Hiện nay, nhiều người tiêu dùng đã quen với việc sử dụng điện thoại thông minh để quét mã QR trên sản phẩm để đọc thông tin về sản phẩm, như hạn sử dụng, nơi sản xuất, kiểm định, và thậm chí thông tin về đóng gói và vận chuyển. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức trong việc triển khai rộng rãi hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm.

Tại một số cửa hàng tiện lợi và siêu thị, không phải tất cả các sản phẩm đều có mã QR để truy xuất nguồn gốc. Điều này cho thấy cần có sự đầu tư và hỗ trợ từ các doanh nghiệp và cơ quan chức năng để triển khai rộng rãi hệ thống này. Các doanh nghiệp đã bắt đầu áp dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc số để cung cấp thông tin về sản phẩm của mình. Mã QR truy xuất nguồn gốc sản phẩm là một dạng mã vạch hai chiều, giúp người dùng kiểm tra thông tin về sản phẩm một cách tiện lợi.

Nhiều doanh nghiệp đã thấy được lợi ích của việc áp dụng hệ thống này, không chỉ giúp tăng cường uy tín cho doanh nghiệp mà còn giúp ngăn chặn hàng giả, hàng nhái. Tuy nhiên, để hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm thực sự hiệu quả, cần có sự phối hợp và hỗ trợ từ các cơ quan chức năng. Việc tạo mã QR phải được cơ quan chức năng kiểm soát và kiểm tra định kỳ để tránh tình trạng làm giả, làm lại mã QR.

Tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc sơ kết 6 tháng và tổng kết đợt cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Long cho biết, lực lượng công an đã tập trung triệt phá các đường dây sản xuất, buôn bán thực phẩm giả quy mô lớn. Để ngăn chặn hàng giả, hàng nhái, cần có sự đầu tư nâng cấp hạ tầng công nghệ Cổng thông tin truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa quốc gia.

Bộ Công an đang phối hợp với Bộ Công Thương và VNPT xây dựng hệ thống dữ liệu về xuất xứ hàng hóa. Khi hệ thống này đi vào hoạt động, sẽ giúp người dân truy xuất nguồn gốc sản phẩm, góp phần ngăn chặn gian lận thương mại, hàng giả, hàng nhập lậu.

Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền đã chỉ đạo các đơn vị thành viên Ban Chỉ đạo 389 TP Hà Nội tăng cường chống buôn lậu, hàng giả, hàng nhái. Ông cũng nhấn mạnh rằng TP Hà Nội không có ngoại lệ, không có vùng cấm trong hoạt động chống buôn lậu.

Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Công điện số 111/CĐ-TTg nhằm tháo gỡ kịp thời các khó khăn, vướng mắc trong giai đoạn đầu vận hành mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp. Giai đoạn từ ngày 1.7 đến ngày 15.7.2025, vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc phát sinh trong việc thực hiện thủ tục hành chính (TTHC), ảnh hưởng đến quá trình vận hành của toàn bộ hệ thống mới.

Theo đó, có 4 nhóm vấn đề chính cần được giải quyết, bao gồm hạ tầng kỹ thuật còn thiếu, yếu, chất lượng chưa đảm bảo; hệ thống thông tin còn chưa ổn định, thường xuyên gặp lỗi, chậm, treo và dữ liệu thiếu kết nối, chia sẻ, đồng bộ, liên thông; thể chế, quy trình và nguồn nhân lực còn thiếu hoặc chậm được sửa đổi, hoàn thiện; công tác hỗ trợ, hướng dẫn, tuyên truyền còn chưa hiệu quả, sát thực.

Để giải quyết những vấn đề này, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ trưởng các Bộ, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ tập trung xây dựng các Cơ sở dữ liệu quốc gia, Cơ sở dữ liệu chuyên ngành. Đồng thời, kết nối, chia sẻ dữ liệu của Cơ sở dữ liệu quốc gia, Cơ sở dữ liệu chuyên ngành với Cổng Dịch vụ công quốc gia, Hệ thống thông tin giải quyết TTHC cấp tỉnh phục vụ giải quyết TTHC, cung cấp dịch vụ công.

Đối với Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu cùng các đơn vị phát triển hệ thống rà soát, nâng cấp, tối ưu hóa hệ thống thông tin giải quyết TTHC cấp tỉnh, bảo đảm hoạt động ổn định, thông suốt 24/7. Bên cạnh đó, rà soát, hoàn thành việc cấu hình quy trình điện tử của các TTHC trên Hệ thống thông tin giải quyết TTHC cấp tỉnh để phù hợp với quy định mới.

Đặc biệt, trong tháng 7.2025, các đơn vị phải hoàn thành việc rà soát, nâng cấp, tối ưu hóa hệ thống thông tin giải quyết TTHC cấp tỉnh. Đồng thời, rà soát, hoàn thành việc di chuyển, hợp nhất dữ liệu về Hệ thống thông tin chuyên ngành dùng chung do tỉnh quản lý sau khi sáp nhập.