Một buổi chiều, khi dừng chân tại ngôi nhà làng của người Ve, xã Đắc Pring, thành phố Đà Nẵng, tôi đã có cơ hội ngước nhìn lên vách mái nhà làng. Tại đó, bên cạnh những đầu trâu mà dân làng đã trải qua bao mùa hiến trâu ăn mừng lúa mới, là những cây sáo làm từ tre nứa, được đặt cẩn thận và trang nghiêm. Không chỉ đơn thuần là nhạc cụ, chúng còn đại diện cho ký ức của làng, cho sự hiện diện của bao lớp người Ve giữa núi rừng Trường Sơn.

Bản làng người Ve, một nhóm địa phương của dân tộc Gié Triêng, ở xã Đắc Pring hiện lên với vẻ mộc mạc, tương xứng với tính cách của những con người sống bền bỉ giữa đại ngàn. Tại đây, bên tiếng suối róc rách, giữa thung lũng thấp thoáng khói bếp chiều, những âm thanh xưa cũ vẫn đang được lưu giữ bằng nhạc cụ đơn sơ – những cây sáo bằng nứa. Những cây sáo này không chỉ là một phần của văn hóa, mà còn là một phần của cuộc sống hàng ngày.

Không phải là nhạc cụ biểu diễn chuyên nghiệp, cũng không dành riêng cho sân khấu, nhưng trong mỗi sự kiện của cuộc đời của họ, âm thanh tiếng sáo thân thương này luôn hiện diện. Chúng tôi đã tìm hiểu về những cây sáo này và được ông Zơ Râm Ngăm, 65 tuổi, chia sẻ về một sự tích được người Ve truyền đời. Câu chuyện về những cây sáo Pà bam và Đinh buôn đã được lưu truyền từ đời này qua đời khác.

Câu chuyện bắt đầu từ một làng Bút Zriêng Dac Bloong, nơi có một gia đình Ve nghèo khổ. Vì nghèo, họ thường bị nhà giàu trong làng hắt hủi, xua đuổi. Sau khi người cha qua đời, hai đứa con trai chỉ biết lặng lẽ cắt một ống nứa nhỏ, đưa lên miệng thổi, mỗi lần nhớ cha. Đó chính là cây sáo Pà bam – tiếng khóc ngắn, nghẹn lại trong lòng. Ít lâu sau, người mẹ cũng ra đi. Lần này, hai anh em thực sự côi cút. Họ không được khóc, và một lần nữa, họ chọn một ống nứa khác, dài hơn, để tạo ra thứ âm thanh dài, nghẹn ngào, vọng mãi trong rừng sâu. Đó là Đinh buôn – tiếng khóc dài, tiễn mẹ về suối.

Những cây sáo này không chỉ là nhạc cụ, mà còn là phương tiện để người Ve thổ lộ, tưởng niệm, và tâm sự những điều mà họ không thể nói bằng lời. Người Ve đã lưu giữ lại những ký ức, cảm xúc bằng cách tạo ra nhạc cụ – không để biểu diễn, mà để kết nối với quá khứ, với cộng đồng. Qua những cây sáo, họ đã thể hiện được tình yêu, hạnh phúc và đau khổ của mình.

Ngày nay, người Ve xã Đắc Pring không chỉ cần cù trong lao động mà còn rất tự hào trong việc giữ gìn văn hóa. Trong các lễ hội, trong các sinh hoạt văn nghệ, tiếng sáo Pà bam, Đinh buôn, Tuốt léc vẫn vang lên giữa đại ngàn như một gạch nối giữa quá khứ và hiện tại. Những cây sáo ấy không chỉ là món ăn tinh thần, mà còn là biểu tượng văn hóa – lặng lẽ nhưng bền bỉ của cả một cộng đồng.

Khi rời khỏi Đắc Pring, chúng tôi vẫn có thể nghe thấy tiếng sáo Pà bam, sáo Tuốt léc của ông Zơ Râm Ngăm, sáo Đinh buôn của ông Hiên Dân thổi tặng. Những tiếng sáo vừa nghe còn ngân nga đâu đây. Âm thanh ấy, những tiếng lòng, tình yêu, hạnh phúc hay đau khổ qua tiếng sáo thân thương vẫn vang lên cùng gió, cùng rừng, cùng thời gian.

H’Hen Niê và Xuân Hạnh tỏa sáng trong chiến dịch thời trang bền vững Hemp Journey, một dự án kết hợp thời trang và văn hóa dân tộc thông qua việc giới thiệu bộ sưu tập Camellia. Bộ sưu tập này lấy cảm hứng từ những đóa trà my Việt Nam, với các thiết kế làm từ vải gai dầu do bà con H’Mông dệt tay.

Trong chiến dịch này, H’Hen Niê đảm nhiệm vai trò đồng sáng tạo, trong khi Xuân Hạnh là đại sứ của dự án. H’Hen Niê, người đồng bào dân tộc Ê đê, hiểu rõ giá trị của những sản phẩm văn hóa, đặc biệt là hàng thủ công dệt tay. Cô rất hào hứng với chiến dịch thời trang lần này và chia sẻ mong muốn xây dựng thêm nhiều hợp tác xã dệt vải truyền thống.

Xuân Hạnh, Hoa hậu Hoàn Vũ Việt Nam 2023, là Đại sứ đồng hành xuyên suốt dự án Hemp Journey. Cô nỗ lực lan tỏa thông điệp bảo tồn văn hóa dân tộc. Bộ ảnh và fashion show giới thiệu bộ sưu tập Camellia là một phần của dự án. Ngoài ra, Hemp Journey còn tổ chức hoạt động thiện nguyện xây dựng chuỗi hợp tác xã và nhà cộng đồng dệt vải gai dầu cho bà con H’Mông tại thôn Sán Séo Tỷ, xã Khâu Vai, tỉnh Hà Giang.

Trong bộ ảnh mới nhất, H’Hen Niê và Xuân Hạnh xuất hiện với những bộ trang phục tối giản, đơn sắc. Dù đang mang thai, H’Hen Niê vẫn thể hiện thần thái và cách tạo dáng linh hoạt. Cô được khen ngợi về sự năng động và khả năng phân chia thời gian nghỉ ngơi, dưỡng thai trong suốt thai kỳ.

Fashion show Camellia thuộc khuôn khổ Hemp Journey dự kiến diễn ra ngày 2/8 tại TP HCM, với sự trình diễn của các người đẹp: Á hậu Hoàng Nhung, Á hậu Quỳnh Anh, Á hậu Đỗ Cẩm Ly, cùng H’Hen Niê và Xuân Hạnh. Sự kiện này hứa hẹn sẽ mang đến một trải nghiệm thời trang độc đáo và bền vững, tôn vinh văn hóa dân tộc và giá trị của sản phẩm thủ công.

Hơn 1 nghìn cán bộ, chiến sĩ từ các đơn vị thuộc Quân đoàn 12 đã tham gia hành quân dã ngoại và thực hiện công tác dân vận tại tỉnh Bắc Ninh từ ngày 16 đến 30/7. Sự kiện này nằm trong chương trình công tác dân vận đợt 1 năm 2025 của Quân đoàn 12. Các đơn vị tham gia gồm Lữ đoàn Tăng 203, Lữ đoàn Phòng không 673, Trường Quân sự, Lữ đoàn Pháo binh 164 và Sư đoàn 325. Họ đã triển khai các hoạt động dân vận tại nhiều xã và phường trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh.

Cán bộ, chiến sĩ đã thực hiện nhiều hoạt động thiết thực như tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách và luật pháp của Nhà nước. Họ cũng phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương và Nhân dân thực hiện các phong trào và cuộc vận động của Đảng, Nhà nước và Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phát động. Một số hoạt động nổi bật bao gồm giúp Nhân dân xóa đói, giảm nghèo, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội; phòng chống và khắc phục hậu quả thiên tai; bảo vệ môi trường; thực hiện chính sách dân tộc, tôn giáo và quy định của pháp luật.

Cán bộ, chiến sĩ cũng tham gia chương trình mục tiêu quốc gia, chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát và triển khai các mô hình ‘Dân vận khéo’, xây dựng ‘Đơn vị dân vận tốt’. Thông qua hoạt động này, Quân đoàn 12 nhằm nâng cao hiệu quả công tác dân vận, thực hiện tốt chức năng đội quân công tác của Quân đội, củng cố vững chắc ‘thế trận lòng dân’ và mối quan hệ đoàn kết với cấp ủy, chính quyền và Nhân dân.

Hoạt động này cũng giúp rèn luyện phương pháp, tác phong công tác và nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ cho cán bộ, chiến sĩ. Tại xã Lạng Giang, cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn Phòng không 673 đã cùng Nhân dân thôn Hố Vầu tổ chức quét dọn vệ sinh môi trường, phát quang bụi rậm và khơi thông hệ thống thoát nước. Họ cũng hỗ trợ 4 gia đình chính sách phát quang vườn đồi và tổng vệ sinh nhà cửa.

Qua đó, thể hiện sự gắn kết và chia sẻ giữa quân đội và nhân dân, góp phần xây dựng và phát triển địa phương. Hoạt động dân vận của Quân đoàn 12 tại tỉnh Bắc Ninh đã để lại nhiều ấn tượng tốt đẹp và là dịp để cán bộ, chiến sĩ tiếp xúc, học hỏi và nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng công tác dân vận.