Nghị định 205/2025/NĐ-CP: Cú hích chiến lược cho ngành công nghiệp hỗ trợ Việt Nam

Từ ngày 1/9/2025, Nghị định 205/2025/NĐ-CP của Chính phủ chính thức có hiệu lực, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong chính sách phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ (CNHT) tại Việt Nam. Nghị định này được kỳ vọng sẽ trở thành cú hích chiến lược, giúp ngành CNHT Việt Nam bứt phá và nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Chính sách mới mở đường cho doanh nghiệp bứt phá

Nghị định 205/2025/NĐ-CP là văn bản sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 111/2015/NĐ-CP, với hướng mở rộng đối tượng, tăng cường mức ưu đãi và đơn giản hóa thủ tục cho doanh nghiệp CNHT. Theo đó, doanh nghiệp thuộc danh mục ưu tiên sẽ được hỗ trợ tới 70% chi phí nghiên cứu phát triển, đầu tư máy móc thiết bị, thuê chuyên gia tư vấn chuyển giao công nghệ và đào tạo nhân lực. Đồng thời, doanh nghiệp cũng sẽ được hỗ trợ chi phí kiểm định, đăng ký sở hữu trí tuệ, mã số mã vạch, xúc tiến thương mại và tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu.

Ông Trần Quốc Toản, Phó Vụ trưởng Vụ Công nghiệp (Bộ Công Thương) chia sẻ, Nghị định 205/2025/NĐ-CP không chỉ là sự tiếp nối mà là bước ngoặt trong chính sách phát triển CNHT. Lần đầu tiên, mức hỗ trợ tài chính được mở rộng và tập trung vào các nhu cầu thiết yếu của doanh nghiệp, từ đầu tư công nghệ đến phát triển thị trường.

Tuy nhiên, để tận dụng tối đa cơ hội, các chuyên gia cho rằng nỗ lực bứt phá không thể chỉ trông chờ vào chính sách mà còn cần sự chủ động và quyết liệt từ chính các doanh nghiệp trong ngành. Giới chuyên gia đều chung quan điểm rằng chính sách dù tốt đến đâu cũng chỉ là điều kiện cần, điều kiện đủ rất cần sự chủ động và quyết liệt từ phía doanh nghiệp.

Giải pháp cụ thể để tạo sức bật cho doanh nghiệp

Để ngành CNHT phát triển đúng hướng, các chuyên gia đề xuất 5 nhóm giải pháp trọng tâm mà doanh nghiệp cần tập trung. Thứ nhất, doanh nghiệp cần mạnh dạn thay thế dây chuyền lạc hậu, tận dụng các chương trình hỗ trợ tài chính từ Nghị định 205/2025/NĐ-CP và từ địa phương để đầu tư máy móc, công nghệ cao. Thứ hai, việc áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế như ISO 9001, ISO 14001, IATF 16949 là yêu cầu tất yếu nếu muốn trở thành nhà cung ứng chính thức cho các tập đoàn FDI.

Thứ ba, doanh nghiệp cần chủ động tham gia hội chợ công nghiệp, liên kết với các hiệp hội ngành hàng và chủ động tiếp cận các tập đoàn lớn đang đầu tư tại Việt Nam. Thứ tư, doanh nghiệp cần hợp tác với các trường nghề, đại học kỹ thuật và tận dụng chính sách hỗ trợ đào tạo để xây dựng đội ngũ vận hành công nghệ mới. Cuối cùng, việc đáp ứng tiêu chuẩn ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị) đang dần trở thành điều kiện bắt buộc khi tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu.

Nếu tận dụng tốt chính sách và chủ động cải tiến, ngành CNHT Việt Nam hoàn toàn có thể bước lên nấc thang cao hơn trong chuỗi giá trị khu vực. Với sự quyết tâm và nỗ lực của cả doanh nghiệp và Chính phủ, ngành CNHT Việt Nam hứa hẹn sẽ có một tương lai tươi sáng trong thời gian tới.

Trong bối cảnh hiện nay, Việt Nam đang tích cực chuyển mình để bước vào một giai đoạn tăng trưởng mới, trong đó đổi mới sáng tạo, khoa học và công nghệ đóng vai trò then chốt trong việc kiến tạo tương lai cho đất nước. Theo báo cáo mới đây về Đổi mới Sáng tạo và Đầu tư công nghệ tại Việt Nam, được thực hiện bởi Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) cùng nhiều đơn vị khác, Việt Nam dự kiến sẽ tập trung vào các ngành nghề có tiềm năng phát triển cao trong giai đoạn mới.

Một trong những ngành được chú trọng là năng lượng, với nhu cầu điện dự kiến tăng đáng kể từ 290 TWh vào năm 2024 lên 471 TWh vào năm 2030 và 1.116 TWh vào năm 2050. Ngành năng lượng tái tạo, hiện chiếm 26,7% tổng năng lượng, dự kiến sẽ tăng lên hơn 61% vào năm 2050. NIC dự báo rằng năng lượng xanh và năng lượng tái tạo sẽ là thị trường tiềm năng lớn cho các doanh nghiệp khai thác trong thời gian tới.

Bên cạnh đó, các công nghệ xanh như xe điện, tín chỉ carbon, và hệ thống lưu trữ năng lượng cũng được dự báo sẽ tăng trưởng mạnh mẽ trong tương lai. Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) theo ngành dọc cũng được đánh giá cao, với khả năng đóng góp lên đến 130 tỷ USD cho nền kinh tế vào năm 2050. Những cơ hội này mở ra triển vọng cho các doanh nghiệp và nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Ngoài năng lượng, các ngành như nông nghiệp thông minh, giáo duc̣, y tế, thương mại xuyên biên giới và cho vay tiêu dùng cũng được đánh giá là giàu tiềm năng nhờ vào sự đổi mới công nghệ và dòng vốn đầu tư nước ngoài. Sự phát triển của các ngành này không chỉ góp phần tăng trưởng kinh tế mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.

Trong dài hạn, Việt Nam được nhận định sẽ chuyển đổi tăng trưởng dựa trên ba trụ cột chính: kinh tế số, kinh tế xanh và kinh tế công nghệ cao. Sự chuyển dịch chiến lược này hướng đến việc thay đổi mô hình phát triển, từ mô hình thâm dụng lao động và phụ thuộc vào tài nguyên sang mô hình dựa trên đổi mới sáng tạo, nhân lực chất lượng cao và tính bền vững. Điều này không chỉ giúp Việt Nam phát triển bền vững mà còn nâng cao vị thế trên trường quốc tế.

Quá trình chuyển đổi này đòi hỏi sự tham gia tích cực của các doanh nghiệp, tổ chức và cơ quan chính phủ trong việc tạo ra môi trường thuận lợi cho đổi mới sáng tạo và đầu tư công nghệ. Với sự chuẩn bị và chiến lược đúng đắn, Việt Nam có thể tận dụng tối đa các cơ hội để phát triển một cách bền vững và thịnh vượng trong tương lai.