Trong nỗ lực đẩy mạnh chuyển đổi số trên nhiều lĩnh vực, Hà Nội đã và đang nỗ lực triển khai các giải pháp nhằm xây dựng chính quyền số, phát triển kinh tế số, xã hội số và hiện đại hóa phương thức phục vụ. Thành phố đã đạt được nhiều kết quả nổi bật trong việc triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Ngay từ đầu năm 2025, UBND TP. Hà Nội đã chỉ đạo quyết liệt việc tổ chức thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW và Quyết định số 204-QĐ/TW của Ban Bí thư về chuyển đổi số trong các cơ quan Đảng. Thành phố tập trung vào các trụ cột quan trọng như hoàn thiện thể chế, chính sách, phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, chính quyền số, kinh tế số và xã hội số.

Về xây dựng chính quyền số, Hà Nội đã triển khai hiệu quả 5 trụ cột chính: Hạ tầng số, nền tảng và hệ thống số, dữ liệu số, ứng dụng dịch vụ số và đảm bảo an toàn thông tin mạng. Thành phố đã chuẩn hóa, làm sạch và liên thông dữ liệu trong các lĩnh vực then chốt như người có công, an sinh xã hội, hộ tịch, bảo trợ xã hội và trẻ em.

Trong lĩnh vực giáo dục, Hà Nội đã thí điểm học bạ số cho toàn bộ học sinh THCS và trung tâm giáo dục thường xuyên từ học kỳ II năm học 2024-2025. Lĩnh vực giao thông cũng đã chứng kiến bước đột phá khi Thành phố tiên phong ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong điều hành, tối ưu hóa đèn tín hiệu và xử lý vi phạm giao thông.

Không chỉ tập trung vào các lĩnh vực trên, Thành ủy Hà Nội cũng đã chỉ đạo quyết liệt việc chuyển đổi số trong hệ thống các cơ quan Đảng, đoàn thể Thành phố. Một dấu ấn nổi bật là việc tích hợp thành công 4 thủ tục hành chính Đảng lên Cổng Dịch vụ công quốc gia.

Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Nguyễn Văn Phong nhấn mạnh: “Dữ liệu số là tài sản, là nền tảng cho phát triển và quản trị thông minh. Người đứng đầu các đơn vị phải trở thành hạt nhân, người truyền cảm hứng và dẫn dắt công cuộc chuyển đổi số”.

Hà Nội cũng là địa phương đi đầu trong thực hiện Đề án 06 về phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia. Thành phố đã triển khai hiệu quả các nền tảng như: Ứng dụng Công dân Thủ đô số – iHanoi, sổ sức khỏe điện tử, cấp lý lịch tư pháp trên VNeID…

Tới đây, Hà Nội sẽ tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số, xây dựng chính quyền số hiện đại, phục vụ toàn diện cho người dân và doanh nghiệp. Thành phố sẽ không ngừng nỗ lực để trở thành một mô hình mẫu về chuyển đổi số, góp phần thúc đẩy sự phát triển của đất nước trong kỷ nguyên số.

Trong thời đại dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo, dữ liệu đã trở thành nền tảng quan trọng cho mọi quyết sách. Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh điều này tại buổi làm việc với Cục Thông tin, Thống kê vào ngày 23/7/2025. Cục Thông tin, Thống kê cần phải chuyển mình mạnh mẽ để trở thành trung tâm dữ liệu chiến lược và phân tích chính sách, phục vụ hiệu quả cho công tác điều hành khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (KHCN,ĐMST&CĐS).

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng chỉ đạo Cục Thông tin, Thống kê tổ chức lại dữ liệu theo hướng mở, hướng tới trở thành nền tảng chia sẻ thông tin quốc gia trong lĩnh vực KHCN,ĐMST&CĐS. Cục cần chuyển đổi từ thu thập thông tin đơn thuần, thống kê truyền thống sang phân tích dữ liệu chiến lược và thời gian thực về KHCN,ĐMST&CĐS. Bộ trưởng yêu cầu Cục Thông tin, Thống kê xây dựng chiến lược cho đơn vị, nhất là cho giai đoạn từ nay đến 2028, với các trụ cột ưu tiên gồm: Dữ liệu lớn, công nghệ số, phân tích chiến lược và cung cấp thông tin phục vụ đa đối tượng.

Cục Thông tin, Thống kê hiện đang phục vụ bạn đọc trên cả nước tiếp cận và khai thác nguồn tài liệu lớn nhất cả nước về KH&CN. Cục cũng cấp quyền truy cập và khai thác ScienceDirect và Scopus – hai nguồn dữ liệu khoa học hàng đầu thế giới – cho các đơn vị nghiên cứu và đào tạo. Việc này giúp đẩy mạnh công tác nghiên cứu và đào tạo trong lĩnh vực KH&CN.

Thứ trưởng Hoàng Minh cũng đưa ra năm yêu cầu lớn nhằm nâng cao hiệu quả công tác thống kê trong lĩnh vực KHCN,ĐMST&CĐS. Thứ trưởng nhấn mạnh yêu cầu xây dựng một hệ thống dữ liệu nền tảng, thống nhất, có khả năng phục vụ công tác điều hành vĩ mô, đánh giá đúng tiềm lực thực chất của ngành. Cục Thông tin, Thống kê cần đẩy mạnh việc cấp giấy chứng nhận đăng ký kết quả thực hiện nhiệm vụ KH&CN, cấp mã số ISSN, và biên soạn, xuất bản ấn phẩm thông tin KH&CN.

Cục Thông tin, Thống kê cũng cần tăng cường phối hợp với các tổ chức quốc tế để đưa dữ liệu Việt Nam vào hệ thống thống kê toàn cầu. Việc này giúp nâng cao vị thế của Việt Nam trong lĩnh vực KH&CN trên trường quốc tế. Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng yêu cầu Cục Thông tin, Thống kê tái tổ chức bộ máy theo hướng tinh gọn, chuyên sâu, đủ năng lực trở thành một trung tâm phân tích và tư vấn chiến lược cấp quốc gia về KHCN,ĐMST&CĐS.

Chuyển đổi số và phát triển khoa học, công nghệ đang là những vấn đề trọng tâm của Chính phủ trong thời gian gần đây. Tại Hội nghị sơ kết 6 tháng đầu năm và triển khai công tác 6 tháng cuối năm 2025 của Ban Chỉ đạo Chính phủ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06, Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Long đã báo cáo về tình hình triển khai Đề án 06 trong 6 tháng đầu năm và nhiệm vụ trọng tâm trong 6 tháng cuối năm 2025.

Đề án 06 là một trong những đề án quan trọng của Chính phủ nhằm đẩy mạnh chuyển đổi số và phát triển khoa học, công nghệ. Theo báo cáo của Thứ trưởng Nguyễn Văn Long, trong 6 tháng đầu năm, Đề án 06 đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Hệ thống điều phối dữ liệu y tế đã được đưa vào hoạt động, với 373 cơ sở khám chữa bệnh, 2,5 triệu bệnh án điện tử và 4.800 đơn thuốc điện tử. Việc nhận diện sinh trắc học tại sân bay Nội Bài và Tân Sơn Nhất đã phục vụ 11.049 lượt hành khách trên 4.334 chuyến bay. Ngoài ra, đã có 116 triệu hồ sơ ngân hàng được đối chiếu thông tin sinh trắc học với CCCD và VNeID.

Bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn một số điểm nghẽn trong việc triển khai Đề án 06. Thứ trưởng Nguyễn Văn Long đã chỉ ra 3 điểm nghẽn chính, bao gồm dữ liệu còn chưa đầy đủ, rời rạc và phân mảnh, việc triển khai các Cơ sở dữ liệu (CSDL) quốc gia, CSDL chuyên ngành còn rất chậm và còn nhiều hạn chế, bất cập trong việc kết nối, chia sẻ và làm sạch dữ liệu.

Để khắc phục những điểm nghẽn này, Thứ trưởng Nguyễn Văn Long đã đề xuất 5 nội dung trọng tâm cần thực hiện trong 6 tháng cuối năm 2025. Trong đó, cần khẩn trương khắc phục 45 nhiệm vụ chậm tiến độ, tập trung triển khai 30 nhiệm vụ phải hoàn thành trong 6 tháng cuối năm của Đề án 06. Đồng thời, cần đẩy nhanh việc hoàn thành 11 CSDL trọng yếu và 105 cơ sở dữ liệu chuyên ngành theo lộ trình từ nay đến 31/12/2025.

Thứ trưởng Nguyễn Văn Long cũng kiến nghị sớm rà soát tổng thể, phối hợp Bộ Công an có kế hoạch, triển khai cắt giảm ngay thành phần hồ sơ giấy trong cấu trúc thủ tục hành chính đã được thay thế bằng dữ liệu và giấy tờ đã tích hợp lên VNeID. Đơn giản hóa quy trình nghiệp vụ đối với 324 TTHC có thể cắt giảm thành phần hồ sơ của 13 bộ, ngành đã có giấy tờ trên VNeID và 200 TTHC có thể tái sử dụng dữ liệu hộ tịch, đất đai đã số hóa.

Cuối cùng, Thứ trưởng Nguyễn Văn Long đề xuất với Thủ tướng Chính phủ, giao Bộ Công an tham mưu xây dựng Đề án phát triển công dân số giai đoạn 2025-2030 để phát triển toàn diện công dân số Việt Nam, đảm bảo người dân có đầy đủ kiến thức, kỹ năng, thái độ và hành vi phù hợp để sống và làm việc hiệu quả trong môi trường số.

Google đã tích cực triển khai một hệ thống cảnh báo sớm động đất dựa trên dữ liệu từ đám đông từ năm 2020. Hệ thống này tận dụng cảm biến chuyển động trên hơn 2 tỷ điện thoại Android để phát hiện và gửi cảnh báo động đất đến hàng triệu người dùng trên toàn cầu. Theo tạp chí Nature, trong giai đoạn từ 2021 đến 2024, hệ thống đã thành công trong việc phát hiện hơn 11.000 trận động đất và gửi cảnh báo đến người dùng tại 98 quốc gia.

Hệ thống này được thiết kế để giải quyết vấn đề nhiều quốc gia chưa có hệ thống cảnh báo động đất chính thức, nhằm cung cấp thông tin kịp thời đến người dân trong những tình huống khẩn cấp. Bằng cách sử dụng một số lượng lớn điện thoại để bù đắp cho độ nhạy không cao của từng thiết bị, hệ thống có thể phân tích dữ liệu và gửi cảnh báo đến người dùng Android gần tâm chấn của trận động đất.

Google đã báo cáo rằng số người được tiếp cận cảnh báo động đất thông qua hệ thống này đã tăng gấp 10 lần so với năm 2019. Điều này cho thấy sự gia tăng đáng kể trong khả năng cảnh báo sớm động đất trên toàn cầu. Tuy nhiên, một số nhà khoa học bày tỏ lo ngại về tính minh bạch của hệ thống, yêu cầu tiếp cận sâu hơn về thuật toán và dữ liệu thô để đánh giá độc lập hiệu suất của hệ thống.

Một số trường hợp hạn chế đã được ghi nhận khi hệ thống đánh giá thấp hai trận động đất lớn ở Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 2/2023. Tuy nhiên, sau khi cải tiến thuật toán, kết quả cho thấy hệ thống có thể đã đưa ra cảnh báo mạnh mẽ hơn. Điều này cho thấy sự cần thiết của việc liên tục cải tiến và cập nhật hệ thống để nâng cao độ chính xác và hiệu quả.

Các chuyên gia nhấn mạnh rằng hệ thống của Google chỉ nên được xem là một công cụ bổ trợ, không thay thế cho mạng lưới cảnh báo động đất chính thức. Việc kết hợp các công cụ như vậy với cơ sở hạ tầng cảnh báo động đất hiện có có thể giúp tăng cường khả năng ứng phó với động đất trên toàn cầu, giảm thiểu rủi ro và thiệt hại cho người dân và tài sản.

Một công cụ phần mềm giám sát mới của Trung Quốc đang gây ra những lo ngại sâu sắc về quyền riêng tư và an toàn dữ liệu cá nhân. Công cụ này, được phát triển bởi tập đoàn công nghệ Xiamen Meiya Pico, có khả năng truy xuất gần như toàn bộ thông tin từ điện thoại di động bị thu giữ, bao gồm cả những dữ liệu nhạy cảm như tin nhắn mã hóa, vị trí và danh bạ.

Công cụ này, tên Massistant, là một phần mềm chạy trên hệ điều hành Android, được thiết kế để thu thập nội dung kỹ thuật số. Để sử dụng công cụ này, cơ quan chức năng cần phải có quyền truy cập vật lý vào thiết bị, tức là chúng phải bị thu giữ và mở khóa.

Theo các chuyên gia an ninh mạng, Massistant có thể được sử dụng phổ biến bởi các cơ quan thực thi pháp luật Trung Quốc, mặc dù chưa được xác nhận chính thức. Một số bài đăng trên các diễn đàn nội địa cho thấy điện thoại của người dùng Trung Quốc xuất hiện phần mềm lạ sau khi tiếp xúc với cảnh sát, cho thấy Massistant có khả năng đã được triển khai rộng rãi trong nước.

Phần mềm này được cài đặt lên điện thoại Android đã mở khóa, hoạt động kết hợp với một thiết bị phần cứng được kết nối với máy tính. Massistant không yêu cầu sử dụng kỹ thuật tấn công tinh vi như lỗ hổng zero-day, bởi người dùng thường buộc phải giao nộp thiết bị của mình tại các trạm kiểm soát.

Một điểm tích cực là Massistant để lại dấu vết trên thiết bị sau khi được cài đặt, giúp người dùng có thể nhận biết và gỡ bỏ nếu cần thiết. Tuy nhiên, tại thời điểm phần mềm được cài đặt, toàn bộ dữ liệu trên thiết bị gần như đã bị thu thập.

Massistant là bản nâng cấp từ một công cụ tương tự mang tên MSSocket, cũng do Xiamen Meiya Pico phát triển. Công ty này hiện chiếm khoảng 40% thị phần thu nhập dữ liệu kỹ thuật số tại Trung Quốc và từng bị chính phủ Mỹ đưa vào danh sách trừng phạt năm 2021 do liên quan đến việc cung cấp công nghệ cho hoạt động giám sát nội địa.

Các chuyên gia cho rằng Massistant chỉ là một phần trong hệ sinh thái phần mềm gián điệp rộng lớn mà các công ty công nghệ Trung Quốc đang phát triển. Hiện tại, có ít nhất 15 họ phần mềm độc hại khác đang hoạt động trong khu vực này.

Như vậy, sự xuất hiện của Massistant đã đặt ra những thách thức mới về quyền riêng tư và bảo mật dữ liệu trong bối cảnh công nghệ giám sát ngày càng phát triển. Hãy chờ đợi những diễn biến tiếp theo và cách mà các cơ quan chức năng cũng như người dùng sẽ đối phó với công cụ này.

https://www.securityaffairs.co.uk/security-news/2023/02/12/china-massistant-spying-tool.html

https://www.thehackernews.com/2023/02/chinese-police-are-using-new-spy-tool.html