Thượng tá Đào Trung Hiếu, Tiến sĩ Tội phạm học, gần đây đã lên tiếng cảnh báo về việc học sinh, sinh viên trở thành mục tiêu của các vụ lừa đảo ‘bắt cóc online’ với thủ đoạn ngày càng tinh vi. Theo ông Hiếu, tâm lý của học sinh, sinh viên thường sợ quyền lực, nể danh tiếng và thiếu khả năng kiểm chứng thực tế. Khi đối mặt với một người xưng công an, các em dễ hoảng loạn và làm theo yêu cầu của kẻ xấu.

Từ khoảng một tháng trở lại đây, đã có nhiều vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản nhắm vào học sinh, sinh viên với thủ đoạn giả mạo cán bộ công an, đe dọa ‘con mồi’ để buộc phải chuyển tiền. Các đối tượng lừa đảo thường sử dụng kịch bản mồi dẫn như: ‘Em có liên quan đến một vụ án’, ‘Chúng tôi cần xác minh tài khoản của em có bị hacker lợi dụng hay không’, ‘Chuyển tiền vào tài khoản của cơ quan để chứng minh vô tội’.

Thượng tá Hiếu phân tích, khi một người xưng danh công an, nói giọng nghiêm nghị, dùng từ chuyên môn, đe dọa về ‘hồ sơ’, ‘đường dây rửa tiền’, ‘có lệnh triệu tập’… thì nạn nhân lập tức rơi vào trạng thái hoảng loạn. Các đối tượng thường dùng các thủ đoạn như yêu cầu nạn nhân tải ứng dụng, gửi ảnh CCCD, thậm chí bỏ nhà ra đi. Một số trường hợp, các đối tượng còn yêu cầu nạn nhân chuyển tiền vào tài khoản của cơ quan để chứng minh vô tội.

Bên cạnh đó, Thượng tá Hiếu chỉ ra một số dấu hiệu nhận biết trẻ có thể đang bị kẻ xấu thao túng, như: sự thay đổi hành vi, cảm xúc và thói quen sử dụng thiết bị số; trẻ bắt đầu giấu diếm nội dung trò chuyện, đổi mật khẩu, lén lút nhắn tin về đêm…

Ông Hiếu cũng kiến nghị các phụ huynh hãy đồng hành cùng con thay vì kiểm soát cứng nhắc, còn nhà trường hãy chủ động giáo dục kỹ năng sống số như một môn học bắt buộc. Trong khi đó, cơ quan chức năng cần xây dựng kênh tiếp nhận tố giác thân thiện, dễ tiếp cận với học sinh, sinh viên. https://www.vietnamplus.vn/chuyen-gia-vi-vung-tam-ly-hoc-sinh-sinh-vien-de-bi-lua-dao-truc-tuyen-c46a3636752.htm

Là ý kiến khác, Luật sư Trần Tuấn Anh, Công ty luật Minh Bạch, cũng cho rằng, nhà trường và gia đình đóng vai trò rất quan trọng trong việc bảo vệ học sinh, sinh viên khỏi những chiêu trò lừa đảo ngày càng tinh vi. Ông Tuấn Anh kiến nghị, gia đình cần dành thời gian quan tâm đến con cái nhiều hơn, không chỉ là kiểm soát thiết bị điện tử, mà quan trọng hơn là xây dựng sự tin tưởng, để khi có điều bất thường xảy ra, con cái sẵn sàng chia sẻ và hỏi ý kiến cha mẹ.

Luật sư Tuấn Anh cũng đề xuất các nhà trường cần trang bị kiến thức chuyên môn, cần lồng ghép giáo dục kỹ năng sống, kỹ năng nhận diện và phòng tránh lừa đảo công nghệ cao vào trong các buổi sinh hoạt, tiết học. https://infonet.vietnamnet.vn/gia-dinh/hanh-trinh-tim-kiem-con-cua-nhung-phu-huynh-loi-ung-vung-cua-tien-ky-tho/243685.vnn Cần có những kênh thông tin để học sinh, sinh viên có thể tiếp cận, tìm hiểu về các hình thức lừa đảo cũng như kỹ năng phòng ngừa.

Một trường hợp bị lừa đảo qua mạng với số tiền lên đến gần 1,5 tỷ đồng đã được một người dân tại Hà Tĩnh trình báo cơ quan chức năng. Theo đó, người này đã bị đối tượng giả danh cán bộ điện lực gọi điện và yêu cầu thực hiện các thao tác sử dụng dịch vụ về điện qua đường link lạ. Ngay sau đó, tài khoản ngân hàng của người này đã bị chiếm quyền kiểm soát và bị chiếm đoạt số tiền trên.

Sự việc này một lần nữa gióng hồi chuông cảnh báo về sự phức tạp của tội phạm lừa đảo trên không gian mạng. Đặc biệt, thủ đoạn của đối tượng không hề mới nhưng vẫn có nhiều người mắc bẫy. Ông Nguyễn Đình Hiếu, Đội trưởng Đội Quản lý điện lực khu vực Thạch Hà, cho biết đơn vị đã triển khai nhiều giải pháp tuyên truyền đến khách hàng về việc cảnh giác các hành vi lừa đảo liên quan đến dịch vụ của ngành điện. Tuy nhiên, vẫn xảy ra tình trạng khách hàng bị đối tượng lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Trước đó, vào tháng 3 năm nay, một người dân tại Hà Tĩnh cũng đã bị lừa đảo 16 triệu đồng qua cuộc gọi từ số điện thoại giả mạo nhân viên điện lực. Các chuyên gia nhận định, nguyên nhân chính của tình trạng này là do tội phạm công nghệ cao hoạt động ngày càng tinh vi và có xu hướng tấn công vào mọi lĩnh vực đời sống xã hội, trong đó có ngành điện lực – một dịch vụ công thiết yếu.

Các hành vi phổ biến của đối tượng lừa đảo giả mạo nhân viên điện lực bao gồm: thông báo khách hàng còn thiếu nợ và yêu cầu khách hàng thanh toán hóa đơn tiền điện; yêu cầu khách hàng xác thực, hoàn thiện hồ sơ điện tử; cài ứng dụng chăm sóc khách hàng của ngành điện; gửi các đường link hoặc mã QR gắn mã độc để chiếm quyền kiểm soát thiết bị di động hoặc tài khoản ngân hàng của nạn nhân.

Để phòng tránh, ngành điện đã thường xuyên khuyến cáo đến khách hàng về hiện tượng giả mạo nhân viên điện lực, lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Ngành điện không bao giờ yêu cầu khách hàng cung cấp thông tin cá nhân, số tài khoản ngân hàng, mã OTP qua điện thoại, tin nhắn hay yêu cầu truy cập vào các đường link lạ. Khách hàng nên chủ động truy cập các kênh chính thống như: Cổng thông tin quốc gia, ứng dụng chính thức của ngành điện để đảm bảo an toàn.

Đối với thanh toán tiền điện qua ngân hàng, khách hàng nên đăng ký dịch vụ trừ chủ động thông qua dịch vụ ngân hàng; tuyệt đối không bấm vào các đường link lạ được gửi qua tin nhắn hoặc ứng dụng OTT. Khi nhận được cuộc gọi hoặc tin nhắn nghi ngờ, cần bình tĩnh, kiểm tra lại thông tin qua các kênh chính thống, gọi đến tổng đài chăm sóc khách hàng của ngành điện qua số 19006769 để xác minh hoặc đến trực tiếp các phòng dịch vụ khách hàng của các đội quản lý điện lực khu vực để được xử lý.

Chính phủ Hoàng gia Campuchia vừa ban hành chỉ thị khẩn cấp gồm 9 nội dung chính nhằm tăng cường chiến dịch truy quét các hoạt động lừa đảo trực tuyến. Đây là vấn đề gây bất ổn nghiêm trọng cả trong nước và khu vực.

Chính phủ Campuchia cho biết, các tổ chức tội phạm quốc tế đã thâm nhập sâu vào các mô hình lừa đảo này. Chỉ thị nhấn mạnh sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành và lực lượng chức năng để ngăn chặn, trấn áp và xử lý triệt để các loại hình tội phạm mạng, góp phần bảo đảm an ninh trật tự và an toàn xã hội.

Cụ thể, chỉ thị yêu cầu các thống đốc tỉnh, thành phố chịu trách nhiệm xóa bỏ hoàn toàn các hoạt động lừa đảo trực tuyến trong phạm vi quản lý. Bộ Nội vụ sẽ phối hợp với Cảnh sát quốc gia và Cục Di trú để trục xuất người nước ngoài nhập cư hoặc cư trú bất hợp pháp.

Cảnh sát quốc gia và các lực lượng chức năng sẽ ngăn chặn và xử lý mọi hành vi vượt biên trái phép. Bộ Tư pháp sẽ chỉ đạo tòa án và viện kiểm sát tăng cường trách nhiệm trong việc xử lý các vụ lừa đảo sử dụng công nghệ.

Ngoài ra, tổng tư lệnh Quân đội Hoàng gia Campuchia và các lực lượng sẽ chuẩn bị sẵn sàng để triển khai khi có lệnh. Các bộ, ngành chuyên môn sẽ tham gia vào công tác phòng chống lừa đảo trực tuyến.

Ủy ban Quản lý Cờ bạc thương mại Campuchia sẽ tăng cường giám sát các sòng bài và trung tâm trò chơi có giấy phép. Lãnh đạo các tỉnh, thành phố, lực lượng cảnh sát, quân đội và các đơn vị liên quan phải nghiêm túc thực hiện chỉ thị này và chịu trách nhiệm cá nhân nếu để xảy ra vi phạm.

Đây là nỗ lực mới nhất của Chính phủ Campuchia trong việc giải quyết vấn đề lừa đảo trực tuyến, vốn đang trở thành một thách thức an ninh nghiêm trọng ở quốc gia này cũng như trong khu vực.