Từ ngày 1.1.2026, việc tính tiền đền bù khi Nhà nước thu hồi đất có thể sẽ trải qua những biến động đáng kể do việc áp dụng bảng giá đất mới, vốn được xây dựng để tiệm cận với giá thị trường. Luật Đất đai 2024 và Nghị định 151/2025/NĐ-CP đã đưa ra các quy định quan trọng, theo đó, UBND cấp tỉnh sẽ có trách nhiệm xây dựng và quyết định bảng giá đất lần đầu để công bố và áp dụng từ ngày 1.1.2026.
Hằng năm, UBND tỉnh sẽ tiếp tục điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất để công bố và áp dụng từ ngày 1.1 của năm tiếp theo. Điều này cho thấy sự linh hoạt trong việc cập nhật giá đất để phù hợp với tình hình thực tế. Bảng giá đất sẽ được xây dựng theo khu vực, vị trí và sẽ được UBND tỉnh công bố và áp dụng từ ngày 1.1.2026.
Việc điều chỉnh bảng giá đất hướng tới mục tiêu tiệm cận với giá đất thị trường. Trong khi đó, giá đền bù đất sẽ được tính theo giá đất cụ thể. Tại khoản 3 Điều 159 Luật Đất đai 2024, giá đất cụ thể được xác định bằng phương pháp hệ số điều chỉnh giá đất, được tính như sau: Giá đất của thửa đất cần định giá (1m2) = giá đất trong bảng giá đất của thửa đất cần định giá x hệ số điều chỉnh giá đất.
Các yếu tố ảnh hưởng đến giá đất được quy định tại Điều 8 Nghị định 71/2024/NĐ-CP bao gồm vị trí, địa điểm của thửa đất, khu đất; điều kiện về giao thông, cấp thoát nước, cấp điện; diện tích, kích thước, hình thể của thửa đất, khu đất; các yếu tố liên quan đến quy hoạch xây dựng; hiện trạng môi trường, an ninh; thời hạn sử dụng đất và các yếu tố khác ảnh hưởng đến giá đất phù hợp với điều kiện thực tế, truyền thống văn hóa, phong tục tập quán của địa phương.
Do đó, từ ngày 1.1.2026, với việc áp dụng giá đất thị trường, tiền đền bù khi thu hồi đất có thể sẽ cao hơn so với hiện nay. Điều này nhằm đảm bảo quyền lợi cho người dân có đất bị thu hồi. Tuy nhiên, trừ trường hợp bồi thường bằng việc cho thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê thì giá đất tính tiền thuê đất sẽ là giá đất cụ thể do UBND cấp có thẩm quyền quyết định ngay tại thời điểm phê duyệt.
