Ung thư thận đang trở thành một vấn đề sức khỏe đáng báo động trên toàn cầu, đặc biệt là tại các quốc gia đang phát triển như Việt Nam. Đây là một loại ung thư nguy hiểm nhưng thường diễn tiến âm thầm, ít biểu hiện rõ rệt ở giai đoạn sớm, khiến nhiều trường hợp chỉ được phát hiện khi bệnh đã ở giai đoạn muộn.
Thạc sỹ, bác sỹ nội trú Cao Minh Phúc thuộc Khoa Phẫu thuật Tiết niệu, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, thận là cơ quan nhỏ nhưng đảm nhiệm nhiều chức năng sống còn như lọc máu, loại bỏ độc tố, điều hòa huyết áp, cân bằng nước và điện giải, đồng thời tham gia sản xuất hormone tạo máu. Khi các tế bào thận phát triển bất thường và mất kiểm soát, chúng có thể hình thành khối u ác tính, không chỉ làm suy giảm chức năng thận mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến toàn bộ cơ thể.
Globocan năm 2020 ghi nhận, mỗi năm thế giới có hơn 430.000 ca ung thư thận mới, trong đó Việt Nam chiếm khoảng từ 1.700 đến 2.000 trường hợp. Tỷ lệ mắc bệnh đang tăng nhanh, không chỉ do những tiến bộ trong chẩn đoán hình ảnh mà còn bởi sự gia tăng của các yếu tố nguy cơ hiện đại như béo phì, hút thuốc lá và ô nhiễm môi trường.
Trong các thể ung thư thận, ung thư biểu mô tế bào thận chiếm tới 90% tổng số ca mắc. Đây là loại ung thư có diễn tiến âm thầm, dễ di căn theo đường máu và thường không gây triệu chứng ở giai đoạn đầu. Do bệnh tiến triển âm thầm, nhiều trường hợp chỉ được phát hiện tình cờ qua siêu âm hoặc chụp CT bụng khi khám bệnh vì lý do khác. Các triệu chứng lâm sàng chỉ xuất hiện khi bệnh đã ở giai đoạn muộn, bao gồm tiểu máu không đau, đau âm ỉ vùng hông hoặc lưng, sờ thấy khối u ở vùng hạ sườn.
Các yếu tố nguy cơ đã được chứng minh bao gồm hút thuốc lá, béo phì, tăng huyết áp, tiếp xúc hóa chất độc hại và yếu tố di truyền. Người bệnh trên 50 tuổi, có tiền sử hút thuốc, tăng huyết áp hoặc người thân từng mắc ung thư thận được khuyến cáo nên siêu âm định kỳ mỗi sáu đến mười hai tháng để phát hiện sớm.
Bệnh viện Bạch Mai hiện tiếp nhận và điều trị hàng trăm ca u thận mỗi năm. Nhiều trường hợp được chẩn đoán sớm và điều trị bảo tồn thành công. Các phương pháp hiện đại như phẫu thuật nội soi, đốt u bằng nhiệt, điều trị đa mô thức kết hợp với hóa trị, miễn dịch và thuốc nhắm trúng đích đang được triển khai hiệu quả.
Phát hiện sớm vẫn là chìa khóa quan trọng để giảm tỷ lệ tử vong và cải thiện chất lượng sống cho người bệnh ung thư thận.
Một trường hợp đáng chú ý khác là trường hợp của chị P.T.B, 69 tuổi, đã phải nhập viện khẩn cấp trong tình trạng nguy kịch sau khi tin vào lời khuyên từ một thầy lang và uống nước mía hàng ngày để chữa đái tháo đường. Việc sử dụng đường tự nhiên thay thế thuốc điều trị đã khiến bà rơi vào tình trạng tăng áp lực thẩm thấu máu, một biến chứng cấp tính rất nguy hiểm.
Bác sỹ chuyên khoa II Nguyễn Thị Lựu, Khoa Thận – Tiết niệu cho biết, đái tháo đường type 2 là bệnh mạn tính, không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng có thể đạt được trạng thái lui bệnh nếu điều trị đúng cách và thay đổi lối sống lành mạnh. Việc ngừng thuốc đột ngột và thay thế bằng các phương pháp dân gian không được kiểm chứng là vô cùng nguy hiểm. Nước mía chứa hàm lượng đường rất cao, từ 27 đến 30 gam trong mỗi ly, hoàn toàn không phải là một biện pháp điều trị và thậm chí còn làm trầm trọng thêm bệnh lý.
Bệnh viện Bạch Mai và các cơ sở y tế khác đang tiếp tục nỗ lực trong việc điều trị và chăm sóc sức khỏe cho người bệnh. Một trường hợp khác là em V.T.T.T, sinh năm 2009, trú tại xã Púng Luông, huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái, đã được phẫu thuật miễn phí để loại bỏ khối u lớn trên gương mặt.
Trung tâm Phẫu thuật sọ mặt và Tạo hình đã tiếp nhận trường hợp của em và nhanh chóng đề xuất thực hiện ca phẫu thuật miễn phí. Ban Giám đốc Bệnh viện đã đồng ý hỗ trợ toàn bộ chi phí điều trị.
Ngoài ra, một trường hợp khác liên quan đến thẩm mỹ lâu năm và những rủi ro không thể xem thường là trường hợp của chị Trần Thị Thùy, 50 tuổi, đang sinh sống và làm việc tại Trung Quốc. Chị đã phải phẫu thuật tháo bỏ túi ngực do bị vỡ sau hơn hai thập kỷ đặt túi nâng ngực mà không có biểu hiện bất thường.
Tiến sỹ, bác sỹ Hoàng Thị Phương Lan, phụ trách Phòng khám Phẫu thuật thẩm mỹ và Chấn thương chỉnh hình cho biết, tuổi thọ trung bình của túi ngực là từ mười đến mười lăm năm, tùy thuộc vào loại túi và cơ địa của từng người. Sau thời gian này, túi có thể bị thoái hóa, rò rỉ hoặc rách vỡ, dẫn đến hiện tượng silicon tràn vào mô ngực.
Bác sỹ Lan nhấn mạnh, dù các loại túi ngực hiện đại có độ bền và khả năng chịu lực cao, nhưng không thể tồn tại vĩnh viễn. Sau khoảng mười năm, người đã đặt túi ngực cần tiến hành siêu âm hoặc chụp cộng hưởng từ định kỳ để phát hiện sớm các dấu hiệu rách, rò rỉ hoặc viêm bao xơ.
